Hanneke van Pijkeren heeft drie weken gerevalideerd bij Merem na een IC-opname door een besmetting met COVID-19. ‘’Het gaat nu goed, ik revalideer nu poliklinisch en ik ga langzaam weer vooruit. Ik ben zeer tevreden over het revalidatietraject bij Merem!’’.
De tijd van de besmetting met het coronavirus
Hanneke kwam met astma in het ziekenhuis te liggen, waar ze zeventien dagen is behandeld. Na een week weer thuis begon Hanneke heel erg te hoesten en kreeg ze koorts. In eerste instantie werd gedacht aan haar astma en niet aan corona. Na een bezoek aan het ziekenhuis is ze dus weer naar huis gegaan. Maar op 23 maart ging het mis. De klachten werden heftig met vooral hele hoge koorts. ‘’Ik voelde me nog zieker dan ik al was, ik voelde me heel moe én echt ziek’’. Op dat moment hebben Hanneke en haar vriendin besloten om alvast een tas met kleren mee te nemen naar het ziekenhuis, voor het geval dat zij moest blijven daar. ‘’Ik ben toen gebleven in het ziekenhuis en ik heb op dat moment geen afscheid kunnen nemen van mijn vriendin’’.
Opgenomen in het ziekenhuis
Hanneke is toen direct opgenomen op de afdeling voor corona patiënten, in afwachting van de uitslag van de coronatest die was afgenomen. ‘’Die dag ging het veel slechter. Ik voelde me benauwd, ik kon niet meer goed lopen en ik had een dubbele longontsteking’’. Op woensdag 25 maart is Hanneke overgebracht naar de IC. ‘’Ik heb de weg naar de IC niet bewust meegekregen, maar wel het moment dat ik daar lag. Mijn vriendin en moeder waren samen bij mij en ik heb daar van iedereen afscheid moeten nemen door middel van videobellen. Dit was heel emotioneel en verdrietig’’. Hanneke wist niet wat zij kon verwachten en was veel te ziek om dit te beseffen. ‘’Ik was ook heel erg bezig met hoe ik in slaap zou worden gebracht. Wij zijn zelf heel gelovig en er werden twee nummers uit de kerk gezongen voor mij dus dat was erg mooi. Dit hebben zij gedaan om mij rustig te maken.’’ Hanneke heeft een mooi en vooral emotioneel gesprek gehad met haar moeder voordat zij in slaap werd gebracht. ‘’We hebben gesproken over wat er zou gebeuren als het mis zou gaan en mijn moeder heeft mij vooral gesteund en geholpen om mij rustig te krijgen. Ik was heel erg overstuur en zij heeft geprobeerd om mij rustig de beademing in te laten gaan’’.
Zware periode voor vrienden en familie
De periode dat Hanneke op de IC ligt, is ontzettend zwaar voor haar vrienden en familie. De vriendin van Hanneke wordt twee keer per dag gebeld met een update vanaf de IC. Daarna bracht zij haar vrienden en familie op de hoogte. ‘’Mijn broer werkt op de OK, als assistent anesthesist. Hij heeft ook meegewerkt op de IC en hij heeft af en toe bij mij gekeken. Ik reageerde op hem en herkende hem ook. Hij heeft mij zelf niet verzorgd, maar hij kwam wel langs als hij in het ziekenhuis aan het werk was. We hebben samen ook het alfabet doorgenomen om te communiceren. Bijvoorbeeld het woord ‘dorst’, dit weet ik zelf niet meer’’. Het was ook ontzettend fijn voor de familie, omdat mijn broer ook updates kon geven aan de familie.
De tijd bij Merem
Voordat Hanneke bij Merem kwam revalideren heeft zij eerst nog op de verpleegafdeling van het ziekenhuis gelegen. ‘’Ik ben daar heel erg in de war geweest en ik heb deliriums
gehad, van het begin weet ik nog weinig’’. Na twee weken ben ik naar Merem gegaan om daar te revalideren. ‘’Ik voelde mij heel goed bij Merem. Ik vond het wel spannend om mee te gaan met de ambulance, omdat ik niet wist wat er van mij verwacht werd. Ik kon helemaal niks. Het ging heel goed uiteindelijk, ik werd overal mee geholpen. Ik voelde me ook heel erg om mijn gemak’’. De eerste dag was spannend voor Hanneke, maar de verpleging heeft haar goed geholpen. ‘’Ze waren echt super, zoveel geduld en zoveel tijd. Overal werd ik bij geholpen, met eten, douchen etc. Ik heb weer voor het eerst gedoucht na een hele lange periode, ik vond het helemaal geweldig.”
In contact blijven met vrienden en familie
De communicatie tussen de verpleging, artsen en verzorgenden van Merem en de familie was goed. ‘’Mijn zus heeft met de longarts contact gehad en mijn vriendin bleef in contact met maatschappelijk werk voor vragen of als er bepaalde zaken geregeld moesten worden. Dit was erg netjes. Er was ook veel contact met de verpleging, als ik iets goed deed, dan werd dat ook gelijk gedeeld’’. Hanneke ontving veel raambezoek van haar familie. Via de telefoon was het mogelijk om met elkaar te kunnen praten.
Het revalidatietraject
Hanneke kreeg iedere dag fysiotherapie en twee keer per week was er contact met een psycholoog en maatschappelijk werk. ‘’Ik ben ook creatief aan de slag gegaan met kleurplaten, zodat ik bezig kon blijven. Ik had zelf geen behoefte om televisie te kijken in deze periode. Het was ook nog erg lastig om de afstandsbediening vast te houden’’. Hanneke beschrijft de periode bij Merem als ‘’Fantastisch!’’. ‘’Iedereen was zo behulpzaam, aardig en alles kon, echt super gewoon! Na drie weken in het ziekenhuis was er eindelijk weer een mogelijkheid om mijn familie en vrienden te zien via een raambezoek’’. Op dit moment moet Hanneke geduldig blijven, haar hoofd wil sneller dan haar lichaam. Het gaat soms een dag beter en dan soms een dag wat minder.
Onderdelen van het revalidatietraject
De activiteiten voor het herstel van Hanneke waren er op gericht om op kracht te komen en aan haar uithoudingsvermogen te werken, omdat haar conditie heel slecht was geworden. ‘’Ik moest bijvoorbeeld mijn voet in de handen van de fysiotherapeut leggen en dan wegduwen en we hebben veel met de bal geoefend of gevoetbald’’. Tijdens deze activiteiten werd de Bor-score gemeten, deze score meet op schaal van 0-10, waar je zit met je lichamelijke vermoeidheid en astma. ‘’Je mag niet boven de 4 uitkomen. Het was dus belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren en op tijd tot rust te komen. Ik leerde hierdoor wat ik aankon en dat ik niet over mijn grenzen heen moet gaan’’.
Samen met het team
‘’Het was heel fijn team, de overdracht was goed naar elkaar en er werd duidelijk vermeld welke activiteiten ik gedaan had. Iedereen bleef je stimuleren om ook te oefenen in je vrije tijd. We kregen ook oefenmateriaal op de kamer. Zelf heb ik veel getekend en gekleurd om aan mijn motoriek te werken. De verpleging heeft ook met mij mee gekleurd op momenten dat het even rustig was, dit was heel gaaf, vooral om iets samen te doen’’.
De vooruitgang
Toen Hanneke bij Merem binnenkwam kon zij alleen haar hand bewegen, twee dagen later ging het bewegen alweer beter. Iedere dag ging zij een stapje vooruit. ‘’Ik zocht iedere keer ook naar een uitdaging en ik heb geoefend samen met de therapeuten en de verpleging om steeds meer te kunnen. Steeds als er iets meer was gelukt, kreeg ik allemaal mooie complimenten, daar ga je nog harder door werken’’. Hanneke omschrijft dat de kracht van Merem ligt bij het leuke team. De sfeer is onderling goed, humor wordt gebruikt in combinatie met serieuze momenten. ‘’Ik werd ook erg gestimuleerd om mezelf te zijn, ik vond het lastig om aan te geven dat ik ergens pijn had, maar de fysiotherapeut stimuleerde mij om dit aan te geven en ik werd gerustgesteld; ik mocht alles zeggen. Ik ben echt blij met hen, het was een hele goede keuze.’’. Niet alleen het team heeft bijgedragen hieraan, maar ook het goede eten. ‘’Het eten was heel lekker en er was genoeg keuze én het zorgde ervoor dat je niet gevoel kreeg dat je helemaal in een ziekenhuis ligt’’.
Dagboek
Hanneke zou iedereen aanraden om te vragen aan familie en vrienden om een dagboek bij te houden van de periode dat iemand met een COVID-19 besmetting op de IC ligt. De broers, zussen, vriendin en vader van Hanneke hebben een dagboek voor haar bijgehouden van die periode. ‘’Dat kan ik rustig teruglezen en lezen wat er die dag zich heeft afgespeeld en hoe alles is geweest. Het was een hele zware en emotionele periode’’.
De toekomst
Hanneke voelt zich erg positief. ‘’Het voelt alsof ik een nieuw leven heb gekregen. Ik ben erg positief en ik wil echt wat maken van het leven. Ik ben nu poliklinisch verder aan het revalideren met andere patiënten die ook een besmetting van COVID-19 hebben doorgemaakt. Ik wil echt mijn kracht in mijn armen aanpakken en mijn conditie op peil brengen’’. Hanneke gaat in kleine stapjes weer vooruit, alleen de revalidatie van haar armen gaat wat langzamer. Op dit moment kan zij nog niet alles met haar armen, die zijn erg achtergebleven.